Uczeń...

Mariusz Jagieła stypendysta Fundacji na rzecz Nauki Polskiej

Nagroda ministra edukacji narodowej, stypendium NATO, nagroda rektora, stypendium krajowe dla młodych naukowców Fundacji na rzecz Nauki Polskiej - te laury w ostatnich dwóch latach zdobył dr Mariusz Jagieła, adiunkt w Katedrze Automatyzacji i Diagnostyki Układów Elektromechanicznych na Wydziale Elektrotechniki i Automatyki.

Dr Jagieła (ur. w 1976 r.) skromny, szczupły, wyglądający raczej na studenta pierwszych lat, to wyliczenie sukcesów przyjmuje z pewnym zawstydzeniem. Nie ma specjalnego przepisu, na osiąganie takich wyników, trzeba być trochę innym, to znaczy pracować tak ciężko jak to tylko możliwe - odpowiada indagowany w tej sprawie. Do tak ciężkiej pracy skłoniła go sytuacja życiowa, pochodzi bowiem z niezamożnej prostej rodziny i od początku miał świadomość, że aby coś w życiu osiągnąć, musi to zrobić własnymi rękami.

M. Jagieła (z prawej) i R. Wróbel

Toteż już na studiach nie szczędził sił, poświęcając większość czasu na naukę i przynosiło to efekty. Pracowitość to ważna sprawa, ale naprawdę zaczyna przynosić owoce, jeżeli jeszcze napotka się na drodze odpowiedniego nauczyciela. I na takiego trafił na początku studiów w osobie prof. Mariana Łukaniszyna, swego przyszłego promotora i opiekuna naukowego. Profesor zaproponował swojemu studentowi indywidualny tok, co zaowocowało m.in. tym, że studia przewidziane na 5 lat zajęły mu tylko 4.

Pan Mariusz jest absolwentem technikum elektrycznego w Legnicy i nieraz bywał mile zaskoczony tym, jak dobrze do studiów przygotowała go szkoła, szczególnie w matematyce, choć nie tylko. Potrafił pracować i kilkanaście godzin bez przerwy - mówi, a na wątpliwość, czy aby nie traci czegoś w życiu tak bardzo angażując się w pracę, dodaje z przekonaniem - skupiam się na zadaniu i nie oglądam się za siebie. Oczywiście nagrody same w sobie nie są celem, na takie wyniki składa się pewien ciąg przyczynowo-skutkowy niepozbawiony także elementów przypadku. Współpraca z profesorem Łukaniszynem sprawiła, że m.in. otrzymał stypendium wyjazdowe, które zrealizował na Politechnice Poznańskiej, czy stypendium na udział w prestiżowej międzynarodowej konferencji ICEM. Obszar zainteresowań naukowych dr Jagieły to automatyzacja i diagnostyka układów elektromechanicznych, metody numeryczne i obliczenia polowe. W tej dziedzinie zrobił doktorat, ma kilkadziesiąt publikacji, w tym międzynarodowe z tzw. listy filadelfijskiej. Stypendium FNP nie udało mu się otrzymać za pierwszym razem, choć przygotowując wniosek po raz pierwszy miał spory handicap w postaci młodego wieku. Kiedy zobaczył swoje nazwisko na liście laureatów konkursu odczuł prawdziwą radość i olbrzymią satysfakcję. Poczytuje sobie za wielki zaszczyt znaleźć się w gronie 108 młodych naukowców, z których tylko 13 pochodzi z politechnik, bo nauki techniczne mają w tym konkursie słabsze szanse w porównaniu z naukami podstawowymi czy z zakresu biotechnologii. Poza tym roczne stypendium to spory zastrzyk finansowy, pozwalający poukładać sobie życie w taki sposób, który pozwoli zapomnieć o dodatkowych zajęciach i zarobkach. Będzie mógł z całym oddaniem skupić się na nauce i dalszym rozwoju naukowym. Nieco wcześniej dr Jagieła uzyskał stypendium NATO dotyczące nauk cywilnych dla młodych naukowców. Kryteria były podobne - dodaje pan Mariusz - głównie liczyła się liczba i jakość publikacji. Stypendium NATO wiąże się z rocznym wyjazdem na uniwersytet w Durham.

Ostatni sukces przyniósł dr Jagiele sporo spontanicznej i szczerej radości. Po doktoracie tak się nie cieszyłem, raczej odczuwałem zmęczenie, a nawet byłem w lekkim dołku - zauważa. Teraz czuję satysfakcję. Dużo zawdzięczam innym, jak choćby swemu starszemu o kilka lat koledze Rafałowi Wróblowi, który przebywa obecnie na stypendium w Bristolu, lecz najwięcej profesorowi Łukaniszynowi. Nigdy nie narzucał nam zbędnych, czy niepotrzebnych zajęć, dawał wolną rękę w badaniach. Sami obieraliśmy kierunek własnych poszukiwań naukowych, a profesor, tylko gdy trzeba było, delikatnie go zmieniał. Cenię go i jestem mu za to ogromnie wdzięczny - dodaje. Sam nie znajduję w sobie teraz dość siły, by wziąć na siebie taką odpowiedzialność jako nauczyciel.

Na pytanie, czy nie obawia się zmanierowania po takim deszczu sukcesów, ze śmiechem zaprzecza, nie należę do tych osób, które łatwo zmanierować. Taką ma nadzieję - dodaje.

Poza nauką M. Jagieła uwielbia góry, zwykłe wędrówki z plecakiem po polskich górach, najlepiej po Tatrach. Z pasją jeździ na rowerze, jazda odpręża, szczególnie po wielogodzinnym siedzeniu nad artykułem. Nie ma zbyt wiele czasu na beletrystykę, ostatnio czytał baśnie Hermana Hesse, lecz najbardziej lubi czytać dzieła ks. Tischnera, do którego żywi szczególny szacunek. Odwiedził wiele miejsc związanych z osobą księdza profesora jak Łopuszna, Stary Sącz, co czyni tym chętniej, że są to rodzinne strony jego ojca.

W planach, poza pracą i nauką, dr Jagieła uwzględnia oczywiście założenie własnej rodziny i znalezienie jakiegoś lokum, bo mieszkanie w akademiku staje się już dość uciążliwe.

...i mistrz

Prof. Marian Łukaniszyn, absolwent naszej uczelni jest opiekunem naukowym dwóch młodych pracowników nauki, którzy w ostatnim czasie uzyskali szereg prestiżowych nagród. Są to dr Rafał Wróbel, stypendysta FNP na stypendium wyjazdowe zagraniczne (Bristol), laureat Nagrody Siemensa za najlepszą pracę doktorską w roku 2000 oraz nagrody rektora, stypendysta MENiS oraz dr Mariusz Jagieła, który uzyskał z FNP stypendium wyjazdowe krajowe (Politechnika Poznańska), konferencyjne (ICEM w Belgii) stypendium MENiS, nagrodę rektora, stypendium NATO i roczne stypendium FNP dla młodych naukowców.

Na uczelni M. Łukaniszyn ma opinię profesora, dla którego nie liczy się tylko własny rozwój, ale równie umiejętnie dba o młodych. Na wykładach profesor obserwuje swoich studentów i raczej bezbłędnie wyławia tych, którzy są dobrzy i pracowici. Tak było np. z dr Jagiełą, które to cechy w studencie rozpoznał w czasie wykładów z teorii pola magnetycznego i już wkrótce zaproponował mu indywidualny, odpowiednio zmodyfikowany tok studiów. Tacy studenci mają szansę na przykład pojechać na prestiżowe konferencje, gdzie spotyka się świat naukowy, wybrać temat swojej pracy dyplomowej i kontynuować go w pracy doktorskiej. Pytany o motywy takiego postępowania odpowiada szczere, że po prostu lubi młodych ludzi, a zwłaszcza pracowitych i z pasją. A że kariera naukowa dla młodego człowieka we współczesnych realiach nie jest zbyt atrakcyjna, dlatego uważa, że przynajmniej należy próbować mu w niej pomóc. Taka jest rola nauczyciela, a ściślej mówiąc, tak ją pojmuje.

Profesor nie zapomniał swoich doświadczeń kiedy sam był studentem i własnych ówczesnych dylematów. Opieka nad studentem, a potem pracownikiem wymaga pracy - to oczywiste. Trzeba być na bieżąco w możliwościach, jakie stwarzają różne oferty stypendialne, umieć i chcieć opracowywać wnioski o stypendia, nagrody, nauczyć pisać publikacje naukowe i wiele innych rzeczy. Ale włożony trud opłaca się. Sam także miał mistrza w osobie prof. Kazimierza Zakrzewskiego z Politechniki Łódzkiej, u którego pisał pracę doktorską, a następnie habilitację, i z którym nadal łączą go więzi naukowe i teraz już przyjacielskie. Wówczas sporo się nauczył i podobnie stara się z tej roli nauczyciela wywiązać.

Profesor zauważa, że wiele od czasów jego młodości w świecie naukowym się zmieniło. Mało jest obecnie samodzielności u pracowników po zrobieniu doktoratu, a Wróbel i Jagieła do nich należą! Są samodzielni i bardzo efektywni. Ja w ich wieku nie miałem takiego dorobku naukowego, a sam doktorat obroniłem już po przekroczeniu trzydziestki. Dziś młodzi ludzi są inni - zauważa z zadumą. Profesor jest zdania, że sukces, który stał się udziałem jego wychowanków jest tym ważniejszy, że ani dyscyplina naukowa, ani ośrodek gdzie pracują nie ułatwia im kariery. Elektrotechnika, jako dyscyplina klasyczna jest trudniejszym obszarem do zrobienia czegoś nowego, a mimo to czasami się udaje. Wśród 108 laureatów konkursu FNP zaledwie 13 reprezentuje uczelnie techniczne. Obecnie zdecydowanie preferowane są np. biotechnologie czy nauki humanistyczne. Nie oszukujmy się, sprzęt jakim dysponuje katedra, czy wydział, odbiega poziomem od standardów europejskich i od tego, czym dysponują największe uczelnie w kraju. Położenie Opola między silnymi ośrodkami we Wrocławiu i Gliwicach również nie polepsza sytuacji młodych naukowców. O nakładach finansowych na naukę nie muszę chyba niczego dodawać. Korzystanie z choćby skromnych możliwości przynosi nadspodziewane rezultaty. Uzyskanie przez Mariusza stypendium wyjazdowego na staż w Poznaniu u cenionego w świecie naukowym prof. Andrzeja Demenki dało mu niepowtarzalną możliwość wejścia w środowisko, gdzie ma otwartą drogę do habilitacji. Podobnie dr Wróbel. Nagroda Siemensa za najlepszą pracę doktorską otwarła przed nim kolejne nowe możliwości. Obecnie przebywa na rocznym stażu w Bristolu jako stypendysta FNP i na pewno nie jest to jego ostatnie słowo w nauce. Udział w prestiżowej konferencji ICEM (International Conference on Electrical Machines) młodemu człowiekowi pozwolił na nawiązanie kontaktów naukowych i otwartą drogę do przyszłej współpracy. I jeszcze jedno, zgłosiliśmy pracę doktorską Jagieły do nagrody prezesa rady ministrów i czekamy z nadzieją na rozstrzygnięcie konkursu. Wiele zależy także od atmosfery, jaką w katedrze tworzy szef, czyli prof. Piotr Wach - dodaje. Nasze rezultaty byłyby skromniejsze, gdyby nie jego życzliwość i otwartość. Roczny wyjazd na stypendium któregokolwiek z pracowników burzy cały plan zajęć, ktoś te godziny musi przecież zrealizować, a dydaktyka nie może z tego powodu ucierpieć.

Jednak jak widać, przy odpowiedniej życzliwości i właściwej organizacji wszystko można pogodzić – stwierdza Łukaniszyn - i oby takich studentów z pasją było na wydziale jak najwięcej.

Notowała kd

Stypendystami FNP byli także prof. Tadeusz Łagoda z Wydziału Mechanicznego oraz dr Krzysztof Malik z Wydziału Zarządzania i Inżynierii Produkcji.

WIADOMOŚCI UCZELNIANE 7(112) MARZEC 2003